Anlaşmalı boşanma protokolü, taraflarca ya da deneyimli avukat nezaretinde hazırlanan, boşanmanın ekonomik sonuçları ve çocukların durumuna ilişkin düzenlemeleri içeren bir çeşit mutabakat olup anlaşmalı boşanma protokolü oldukça titiz hazırlanmalıdır. Boşanma davaları uzun sürmeleri ve yıpratıcı etkileri göz önüne alındığında tarafların istemedikleri birtakım süreçlerin yaşanmasına yol açabilmektedir. Anlaşmalı bir şekilde gerçekleştirilecek davalarda ise kişilerin daha az yıpranması söz konusu olur. Anlaşmalı boşanma protokolü de bu sebeple önemsenir. Boşanmanın feri sonuçlarını içeren anlaşmalı boşanma protokolü ne kadar muntazam hazırlanırsa, boşanma davası o denli kısa ve zahmetsiz neticelenir.
Türk Medeni Kanunu’na göre evliliği sona erdiren sebeplerden biri olarak değerlendirilebilen anlaşmalı boşanma davası için esas olan kişilerin özgür iradeleridir. Bundan dolayı da tarafların hâkim huzurunda baskı altında kalmadan görüş beyan etmesi istenir.
Bir boşanma avukatı aracılığı ile temsil edilmek bu tür davalar açısından oldukça önemli olurken kişilerin hak kaybı yaşamaması açısından gereklidir. Hukuki sürecin daha iyi anlaşılabilmesinde avukatların katkıları oldukça fazladır.
Anlaşmalı Boşanma Protokolü Nasıl Hazırlanır?
Kanun koyucu kişilere evlilik birliğini kurarken karışmaz. Fakat aile birliğinin sonlandırılmak istenmesi durumunda bunu yasalara uygun gerçekleştirmeyi zorunlu kılar. Aile toplumun temel yapı taşıdır ve bunun yıkılması istenmez. Tarafların evlilik birliğini sonlandırmak istediği durumlarda ise hukuki yollara müracaat etmesi istenir. Anlaşmalı boşanma protokolü nasıl hazırlanır? Bu sebeplerle merak edilir.
Türk Medeni Kanunu’na göre eşlerin ayrılık kararı vermesi durumunda mahkemeye müracaatları sırasında asgari müştereklerde anlaşmaları durumunda boşanma protokolünü sunmaları davanın kısa sürede neticelenmesine imkân tanır.
Bu tür bir belge hazırlanırken ise dikkate alınması gerekenler olur. Belgenin tüm detayları içermesinin yanı sıra boşanmanın sonucunda oluşabilecek çeşitli konuları da kapsaması istenir. Velayet, mal paylaşımı ya da nafaka konusunda ortak karar alınması ve bunların yazılı olarak beyan edilmesinin yanı sıra hâkim huzurunda sözlü olarak da ifade edilmesi istenir.
Bu durumda da kişilerin hiçbir baskı altında kalmadan özgür iradeleri ile hareket etmeleri ve hâkimin de protokolün doğruluğuna kanaat getirmesi istenir. Aksi durumda boşanmanın gerçekleşmesi mümkün olmayacağından hazırlanma sürecinde protokolde tüm detaylara yer verilmelidir.
Anlaşmalı Boşanma Protokolünde Bulunması Gerekenler
Boşanma protokolü ile eşler asgari müşterekler konusunda ortak bir karar alır. Bunlar arasında velayet, mal bölüşümü ya da nafaka uygulaması gibi birçok konu yer alır. Anlaşmalı boşanma protokolünde bulunması gerekenler söz konusu olduğunda ise bir anlaşmalı boşanma avukatı aracılığı ile hareket etmek gerekir.
Anlaşmalı boşanma ile evlilik birliğinin sarsıldığı düşünülerek bu durum boşanma sebebi olarak düşünülür. Evlilik ömür boyu sürmesi planlanan bir hukuki ilişki olarak kabul edilir. Boşanma sebepleri; özel nedenler olabileceği gibi evlilik birliği temelden sarsıldığında ise genel boşanma sebebi olarak değerlendirilir.
Boşanmanın dayanakları olması gerekirken bunlar arasında; kusur ilkesi, irade ilkesi, temelinden sarsılma ilkesi, elverişsizlik ve eylemli ayrılık ilkesi ilk beş madde arasındadır. Bu tür davalarda boşanma avukatı ile temsil edilmek kişi haklarının güvencesi açısından gereklidir.
- Anlaşma sırasında bazı unsurların dikkate alınması gerekir. Protokolde yer alması zorunlu olan bu unsurlar arasında mali konular ilk sırada yer alır. Mal rejiminin tasfiyesi konusu da bu davalarda dikkate alınan bir konudur.
- Ayrıca maddi ve manevi tazminata ilişkin kararların da bu protokolde bulunması gerekmektedir. Yoksulluk nafakası protokolde yer almasına rağmen bir talep olmamış ise hâkim bu konuda da karar vermek durumunda olan taraftır.
- Tarafların bir talepleri olmadığını belirtmesi durumunda ise hâkimin bunu dikkate alması uygun olacaktır. Anlaşmalı boşanma davalarında boşanmanın mali sonuçları açısından tarafların anlaşması dışında mahkemenin takdir yetkisi bulunmamaktadır.
- Eşler arasında hazırlanacak protokolün duruşma zaptına yazılarak ya da mahkemeye sunularak yürürlüğe konması gerekmektedir. Anlaşma protokolü mahkemeye sunulmazsa davanın görülmesi söz konusu olmamaktadır. Tarafların imzalayacağı mali plan çerçevesinde mahkemenin adil bir karar vermesi söz konusu olur.
Anlaşmalı Boşanma Protokolü Nedir ve Nelere Dikkat Edilmelidir?
Boşanma davaları anlaşmalı ve çekişmeli davalar olarak iki kategoride ele alınır. Çekişmeli boşanma davalarında hukuki süreç uzundur ve taraflardan çeşitli kanıtlar istenebilirken şahitlere de gereksinim duyulabilir. Anlaşmalı boşanma davası için ise bir protokol hazırlanır. Anlaşmalı boşanma protokolü nedir ve nelere dikkat edilmelidir? Dendiğinde bu tür bir belgenin hukuki değer taşıdığı görülecektir.
Boşanma protokolü hazırlanırken varsa çocukların velayeti, malların bölüşümü ve nafaka sorunlarının açıklığa kavuşturulması gerekir. Bu tür davalarda hazırlanan protokolde tarafların ad, soyadı ve imzalarının bulunması gerekirken aynı zamanda adres bilgilerine de yer verilir.
Karşılıklı olarak anlaşılan konuların açıklığa kavuşturulduğu bu protokoller sayesinde tarafların tek celsede boşanabilmesi mümkün olurken bir avukat vasıtası ile temsil edilmek kişi haklarının kaybedilmemesi açısından oldukça önemlidir.
Anlaşmalı Boşanma Ne Kadar Sürer?
Anlaşmalı boşanma davalarında hâkimin tarafları dinlemesi ve protokolde yazanları baskı altında kalmadan ifade ettiklerinden emin olması gerekir. Bundan dolayı da hâkimin kanaati oldukça önemlidir. Anlaşmalı boşanma ne kadar sürer? Merak edildiğinde bu tür davalarda hâkimin kanaati olumlu yönde olduğunda tek celsede dava sonuçlanabilmektedir.
Anlaşmalı boşanma davası söz konusu olduğunda hâkimin her iki tarafı dinleyerek karar verdiği görülür. Bundan dolayı da tarafların beyanlarında herhangi bir baskı unsurunun oluşmaması oldukça önemlidir. Serbestçe iradelerini açıklaması gereken tarafların kararlarının doğruluğunun nesnel bir ölçüte göre tahlil edilmesi mümkün değildir.
Hâkimin takdir yetkisini kullanması tarafların kararlarından emin olması ile mümkündür. Gerekli araştırmaları yapan hâkim emin olduğunda boşanma kararını onaylayacaktır. Kamu düzeni gereği hâkimin tarafları dinlemesi gerekir.
Anlaşmalı Boşanma Davası Hangi Mahkemede Görülür?
Boşanma davalarında çekişmeli ya da anlaşmalı olarak davaların görülmesi mümkün olurken anlaşmalı boşanma avukatı aracılığı ile temsil edilmek oldukça önemlidir. Anlaşmalı boşanma davasının koşullarının sağlanması durumunda başvuru mümkün olabilmektedir. Anlaşmalı boşanma davası hangi mahkemede görülür? Araştırılan bir konudur ve bu tür davalar Aile Mahkemesi’nde görülmektedir.
- Anlaşmalı boşanma davasının açılabilmesi için evliliğin en az bir yıl sürmüş olması koşulu aranır. Bu süre hâkim tarafından resen araştırılır. Sürenin dolmadığı durumlarda boşanma davası açılamamaktadır.
- Bu davalar kamu düzenini de ilgilendirir. Bir yıllık sürenin dolmuş olması dava şartı olarak kabul edileceğinden bu koşulun yerine getirilmiş olması mecburidir. Bir yıllık süre dolduğunda eşlerden biri dava açabilir ya da birlikte başvuru yapabilirler.
- Eşlerin birlikte başvurduğu durumlarda hâkim uygulamada karışıklık çıkmaması için davalı ve davacıyı belirleyerek zapta geçirtir. Yargıtay kararları da incelendiğinde anlaşmalı boşanma davalarının çekişmesiz yargı faaliyeti olarak kabul edildiği görülmektedir.
- Anlaşmalı boşanma davalarında tarafların bizzat dinlenmesi zorunludur. Tarafların dinlenmediği davalarda hâkimin karar vermesi mümkün olmamaktadır. Bundan dolayı tarafların serbest irade beyanı esas alınır.
- Hâkimin onayına sunulan eşlerin anlaştığına dair belgenin eş ve çocuklar açısından menfaatlere uygunluğunun denetlenmesi hâkim tarafından yapılır. Görevli mahkeme bu tür davalarda Aile Mahkemesi olurken eğer Aile Mahkemesi yoksa bu durumda da Asliye Hukuk Mahkemesi’ne başvuru yapılır. Yetkili mahkeme ise davanın nerede görüleceğine ilişkin bilgileri verir. Yetkili mahkeme eşlerden birinin yerleşim yeri mahkemesi olabilmektedir.